گاز R134a

گاز R134a

تترافلورواتان با استاندارد نام‌گذاری مبردها، گاز R134a نامیده می‌شود. این مبرد از خانواده هیدروفلوروکربن‌ها (HFC) است و فرمول شیمیایی آن CF3CH2 می‌باشد. این گاز بی‌رنگ و غیرقابل اشتعال می‌باشد و خواص آن بسیار به R12 نزدیک است.

البته گاز R134a علاوه بر استفاده به عنوان مبرد در سیستم‌های تبرید تراکمی، دارای کاربردهای دیگری نیز می‌باشد. از جمله کاربردهای این مبرد می توان به استفاده در صنایع پلاستیک، داروسازی، گاز تمیز کننده و… اشاره کرد. همچنین در سیستم‌های خنک‌کننده رایانه‌ها نیز بکار می‌رود.

تاریخچه مبرد R134a

تاریخچه این مبرد به دهه ۱۹۹۰ میلادی باز می‌گردد. مبرد R12 که تا آن زمان بسیار پرکاربرد بود، اثرات زیست محیطی بسیار نامطلوبی را بر جای می‌گذاشت. از جمله تخریب لایه اوزون و ایجاد باران‌های اسیدی. گاز R12 دارای GWP معادل ۱۰۹۰۰ در بازه صد ساله و ODP برابر با ۰٫۸۲ است. مبرد R134a به عنوان جایگزینی برای R12 تولید و معرفی شد. خصوصیات ترمودینامیکی این گاز به R12 بسیار نزدیک است و اثرات زیست محیطی به مراتب کمتری دارد. GWP این مبرد در بازه صد ساله برابر ۱۴۳۰ و ODP آن صفر است.

این اعداد به این معنی است که گاز R134a قابلیت ایجاد اثر گلخانه‌ای کمتری از R12 دارد و تاثیری بر روی لایه اوزون ندارد. اما باید توجه داشت که اثر گلخانه‌ای آن هرچند کمتر است اما صفر نیست، لذا در آینده باید استفاده از این گاز نیز محدودتر شود.

کاربرد گاز R134a

R134a به علت خواص مشابهی که با R12 دارد، به راحتی و با تغییرات حداقلی قابل جایگزین شدن است. همچنین این گاز قابلیت جایگزین شدن با مبردهای R401A، R401B، R409A و R409B را نیز دارد. معروف‌ترین کاربرد آن در کولر اتوموبیل است. به همین دلیل بسیاری، گاز R134a را با نام گاز کولر خودرو می‌شناسند. از دیگر کاربردهای این مبرد می‌توان به سیستم‌های تهویه مطبوع از جمله کولر گازی یا اسپلیت، چیلر، سیکل‌های برودتی دما بالا، یخچال‌ فروشگاهی و خانگی، سیستم‌های رطوبت‌گیر (درایر) و … اشاره کرد. دمای تقطیر آن نسبتاً زیاد است. این یعنی گزینه مناسبی برای شرایط آب و هوایی گرم می‌باشد. همچنین مقدار شارژ آن نیز به نسبت دیگر گازها کمتر است

تفاوت R134 و R134a

به مبرد R134a در محاوره گاز ۱۳۴ گفته می‌شود. اما بر روی کپسول آن R134a نوشته شده است. در سیستم نام‌گذاری مبردها، حرف انگلیسی a به معنی ایزومر یا همپار بودن است. به طور خلاصه به این معنی است که فرمول شیمیایی هر دو مبرد R134 و R134a یکی است. اما ساختار شیمایی آن‌ها بایکدیگر متفاوت است. این امر باعث می‌شود که برخی خواص این دو گاز نیز متفاوت باشند.

به عنوان مثال نقطه جوش نرمال برای گاز R134 برابر ۱۹- درجه سانتی‌گراد و برای گاز R134a برابر ۲۶- درجه سانتی‌گراد است. گازی که به شکل تجاری به عنوان مبرد استفاده می‌شود، همان طور که بر روی بسته بندی آن نیز نوشته شده است، گاز R134a می‌باشد و رنگ کپسول آن نیز عمدتاً آبی روشن است.

کولرهای گازی بنتلی، به صورت کاملا اختصاصی جهت خنک کاری تابلوهای الکتریکی، مخابراتی، سیستم ها و سرورهای صنعتی طراحی شده اند، که با استفاده از یک سیستم تراکمی سازگار با محیط زیست R134a باعث حذف حرارت تولید شده توسط تجهیزات الکترونیکی می گردند.