پی ال سی (plc) به معنی کنترل کننده های منطقی قابل برنامه ریزی است. پس از اختراع ترانزیستور و با پیشرفت سریع علم الکترونیک و کامپیوتر مدارات الکترونیکی انعطاف پذیر شده و این قابلیت ایجاد شد که یک مدار الکترونیکی پر از طراحی و پیاده سازی سخت افزاری به صورت نرم افزار قابل برنامه ریزی تبدیل شده و عمل دلخواه هر شخصی در زمینه مدار مربوطه را انجام دهد. به تدریج این مدارات حالت استاندارد به خود گرفت و نام پی ال سی را به خود اختصاص داد.
بنابراین پی ال سی ابزاری است که با درک نسبی محیط کار از طریق سیگنال های ورودی و پردازش سیگنال ها مطابق برنامه داده شده به فرمان های لازم خروجی های مناسب را صادر می کند. به عبارتی دیگر پی ال سی مغز سیستم و کنترل در صنعت است. به مرور تابلوهای قدیمی که پر از رله و کنتاکتور و تایمر و کانتر بود جای خود را به پی ال سی داده و نظم جدیدی را پذیرفته است.
بزرگ ترین مزیت پی ال سی برنامه پذیر بودن آن است و همین امر سبب انعطاف پذیری برای پی ال سی می گردد. بنابر این در صنایع مختلف از پی ال سی استفاده می گردد و در هر صنعتی متناسب با آن صنعت برنامه لازم برای پی ال سی نوشته و روی آن نصب می گردد. پی ال سی لوگو کوچک ترین پی ال سی ساخت شرکت زیمنس است که با کارائی بالا و وزن کم در صنایع و ماشین آلات بسته بندی، پرکن ها، پله برقی و غیره کاربرد دارد.
نوعی از پی ال سی (PLC) دارای صفحه نمایش بوده و توسط کلیدهای روی آن یا با کامپیوتر قابل برنامه ریزی است. امروزه تابلوهای کنترل معمولی (رلهای) خیلی کمتر مورد استفاده قرار می گیرند. چرا که معایب زیادی دارند. از آنجا که این نوع تابلوها با رله ها یا الکترومکانیکی کنترل می شوند، وزن بیشتری پیدا می کنند.
سیمکشی تابلو کار بسیار زیادی می طلبد و سیستم را بسیار پیچیده می کند. در نتیجه عیب یابی و رفع مشکل آن بسیار پر زحمت بوده و برای اعمال تغییرات لازم در هر سال و یا به روز کردن سیستم بایستی ماشین را به مدت طولانی متوقف نمود که این امر مقرون به صرفه نخواهد بود.
در ضمن توان مصرفی این تابلوها بسیار زیاد است. با بوجود آمدن PLC، مفهوم کنترل و طراحی سیستم های کنترلی به طور بسیار چشمگیری پیشرفت کرده است و استفاده از این کنترلرها مزایای بسیار زیادی دارد. به برخی از این موارد در زیر اشاره کردهایم که با مطالعه آن میتوان به وجه تمایز PLC با سایر سیستم های کنترلی پی برد: سیم بندی سیستم های جدید در مقایسه با سیستم های کنترل رله ای تا ۸۰ درصد کاهش می یابد.
از آنجایی که پی ال سی PLC توان بسیار کمی مصرف می کند، توان مصرفی به شدت کاهش پیدا خواهد کرد. توابع عیب یاب داخلی سیستم PLC، تشخیص و عیب یابی سیستم را بسیار سریع و راحت می کند. برعکس سیستم های قدیمی در سیستم های کنترلی اگر نیاز به تغییر در نحوه کنترل یا ترتیب مراحل آن داشته باشیم، بدون نیاز به تغییر سیمبندی و تنها با نوشتن چند خط برنامه این کار را انجام می دهیم. به این نوع سیستم، کنترل کننده های برنامه پذیر پی ال سی گفته می شود.
در نتیجه وقت و هزینه بسیار بسیار اندکی صرف انجام این کار خواهد شد. در مقایسه با تابلوهای قدیمی در سیستم های مبتنی بر PLC نیاز به قطعات کمکی از قبیل رله، کانتر، تایمر، مبدل های A/D و D/A و … بسیار کمتر شده است. همین امر نیز باعث شده در سیستم های جدید از سیمبندی، پیچیدگی و وزن تابلوها به نحو چشمگیری کاسته شود.
از آنجا که سرعت عملکرد و پاسخ دهی پی ال سی در حدود میکروثانیه و نهایتا میلی ثانیه است، لذا زمان لازم برای انجام هر سیکل کاری ماشین به طور قابل ملاحظه ای کاهش یافته و این امر باعث افزایش میزان تولید و بالا رفتن بازدهی دستگاه می شود. ضریب اطمینان و درجه حفاظت این سیستم ها بسیار بالاتر از ماشین های رله ای است. وقتی توابع کنترل پیچیده تر و تعداد I/O ها خیلی زیاد باشد، جایگزین کردن PLC بسیار کم هزینه تر و راحت تر خواهد بود.